Kondilomi – Uzroci, simptomi, lečenje, prevencija

Uzroci i prenos

Glavni uzročnik kondiloma je HPV, koji ima preko 200 poznatih tipova. Određeni tipovi (najčešće 6 i 11) odgovorni su za razvoj kondiloma, dok drugi, poput tipova 16 i 18, povećavaju rizik od karcinoma grlića materice, anusa ili penisa.

Virus se prenosi seksualnim putem, uključujući vaginalni, analni i oralni seks. Direktan kontakt sa zaraženom kožom ili sluzokožom, čak i kada nema vidljivih simptoma, može dovesti do infekcije. Rizik od prenosa je povećan kod osoba sa oslabljenim imunitetom ili kod onih sa višestrukim seksualnim partnerima.

Simptomi

Kondilomi često nemaju simptome, ali kada se pojave, mogu uključivati:

• Male izrasline na genitalijama ili anusu, koje mogu rasti pojedinačno ili u grupama.
• Svrab, peckanje ili nelagodnost u zahvaćenom području.
• Krvarenje ili bol tokom seksualnog odnosa, u retkim slučajevima.

Kod žena se kondilomi najčešće javljaju na vulvi, unutar vagine ili na grliću materice, dok se kod muškaraca nalaze na penisu, skrotumu ili oko anusa. Promene u ustima i grlu javljaju se kod oralnog prenosa.

Dijagnostika

Dijagnoza se postavlja kliničkim pregledom, a kod žena se često preporučuje Papa test radi otkrivanja promena na grliću materice. U slučajevima sumnje, može se uraditi biopsija kako bi se isključili maligni procesi. HPV testiranje može pružiti dodatne informacije o vrsti virusa.

Lečenje

Lečenje kondiloma usmereno je na uklanjanje vidljivih bradavica, ali ne eliminiše virus iz organizma. Dostupne metode uključuju:

1. Topikalne terapije:
   • Podofilin ili podofiloks: Supstance koje se nanose na bradavice.
   • Imikvimod: Krema koja stimuliše imunološki odgovor.
2. Fizičke metode uklanjanja:
   • Uklanjanje kondiloma elektrokauterom: Spaljivanje koje se uglavom obavljaja u lokalnoj anesteziji, međutim u nekim situacijama je neophodna i opšta anestezija.
   • Krioterapija: Zamrzavanje bradavica tečnim azotom.
   • Hirurška ekscizija: Mehaničko uklanjanje kondiloma pod lokalnom anestezijom.
   • Laserska terapija: Efikasna kod većih ili tvrdokornih bradavica.
3. Hemijska destrukcija: Primena kiselina (npr. triklorosirćetna kiselina).

Ponovno javljanje kondiloma nije retkost, jer virus može ostati u koži čak i nakon uklanjanja bradavica.

Komplikacije

Iako su sami kondilomi benigni, određeni tipovi HPV-a mogu izazvati ozbiljnije posledice, poput:

• Prekanceroznih promena i karcinoma grlića materice kod žena.
• Analnog i penilnog karcinoma kod muškaraca.
• Respiratorne papilomatoze kod dece rođene od zaraženih majki.

Prevencija

Prevencija kondiloma je ključna i uključuje:

1. Vakcinaciju:
   • HPV vakcina štiti od tipova virusa koji izazivaju kondilome i karcinom. Vakcinacija se reporučuje za devojčice i dečake pre stupanja u seksualne odnose.
2. Upotrebu kondoma:
   • Kondomi smanjuju rizik od prenosa, ali ne eliminišu ga u potpunosti, jer virus može biti prisutan na nezaštićenim područjima.
3. Redovne medicinske preglede:
   • Kod žena, ginekološki pregledi i Papa testovi ključni su za rano otkrivanje HPV-a i njegovih posledica.

Saveti za pacijente

• Obratite se lekaru čim primetite promene na koži ili sluzokoži genitalnog ili analnog područja.
• Izbegavajte samostalno lečenje, jer nepravilna terapija može dovesti do komplikacija.
• Informišite seksualnog partnera, jer je infekcija često prisutna kod oba partnera, čak i bez simptoma.
• Vodite računa o opštem zdravlju, jer jak imunitet smanjuje rizik od ponovne pojave bradavica.

Zaključak

Kondilomi su česta, ali kontrolisana infekcija ako se na vreme dijagnostikuje i leči. Pravovremeno prepoznavanje simptoma i odgovorno ponašanje ključni su za smanjenje rizika od širenja infekcije. Ukoliko imate sumnje ili simptome, konsultujte stručnjake u našoj poliklinici radi savetovanja i tretmana.